Nederland heeft de komende zeven jaar ruim voldoende productievermogen van elektriciteit om te kunnen voldoen aan de binnenlandse vraag naar elektriciteit. Voor de lange termijn ziet netbeheerder TenneT een aantal onzekerheden op de elektriciteitsmarkt.
Dat blijkt uit het jaarlijkse Rapport Monitoring Leveringszekerheid dat hoogspanningsnetbeheerder TenneT dinsdag heeft gepubliceerd (pdf), schrijft EnergieOverheid.nl.
Hoewel de vraag naar elektriciteit de afgelopen jaren gestaag daalde, valt op basis van CPB-prognoses van de economische groei (0,75 procent in 2014) te verwachten dat die vraag weer iets zal toenemen.
(klik voor uitvergroting)
Het binnenlandse aanbod van elektriciteit, het opgestelde operationele productievermogen, is op dit moment circa 28,7 GW. Dit bestaat voor ruim 25 GW uit thermisch productievermogen (kern-, kolen-, gas- en biomassacentrales) en voor 3,4 GW uit wind- en zonne-energie. Daarnaast staat er nog voor 2,7 GW aan vermogen geconserveerd in de mottenballen.
Energieproducenten hebben productievermogen uit bedrijf genomen en gaan dat de komende jaren ook doen, zowel definitief als ter conservering (mothballing). Ook zijn er nieuwbouwplannen geannuleerd. Maar, omdat de nieuwbouw van productievermogen (9,4 GW) in de afgelopen jaren dit vooralsnog compenseert, levert dit de komende jaren geen problemen op om aan de binnenlandse vraag te kunnen voldoen.
(klik voor uitvergroting)
Ontwikkelingen van 2015-2021
Begin 2014 werd er circa 1,6 GW nieuw kolenvermogen in bedrijf genomen. Dit vermogen wordt in de beoordeling van de leveringszekerheid meegenomen in kalenderjaar 2015. Daarboven zijn er in de periode tot 2021 nieuwbouwplannen van thermisch vermogen gepland ter grootte van 1 GW, waarvan 0,3 GW in kleinschalige projecten.
Bij investeringen in nieuw opwekvermogen is er sprake van vervanging van oud vermogen, sanering naar kleiner vermogen of concentratie van warmtekrachtkoppeling (wkk) vermogen in geclusterde bedrijven in de tuinbouwsector.
Als gevolg van het Energieakkoord van september 2013 vindt in Nederland een uitfasering plaats van de technisch minst efficiënte eenheden met een totale capaciteit van 2,7 GW. Daarnaast zijn elektriciteitsproducenten voornemens om 0,7 GW te conserveren (mothballing) en circa 0,6 GW te sluiten in de periode 2014 tot en met 2020. Na 2020 wordt nog eens 2,9 GW voor conservering aangemerkt.
Verhoging import–export capaciteit
Het mogelijk toekomstige tekort aan productiecapaciteit in Nederland ten opzichte van de te verwachten binnenlandse vraag naar elektriciteit wordt door TenneT’s investeringen in verbindingen met het buitenland (interconnectoren) tenietgedaan of in grote mate gedempt.
Op basis van het Energieakkoord en de Structuurvisie Wind op Land houdt Tennet rekening met 4,5 GW operationeel windvermogen op zee in 2023 en 6 GW wind op land in 2020. Op basis van het Nationaal Actieplan Zonnestroom gaat TenneT uit van 4 GW geïnstalleerd vermogen in 2020.
Markt afwachtend met investeringen
De voorgenomen investeringen in grote hoeveelheden gesubsidieerde, duurzame elektriciteitsproductiemiddelen, de slechte marktpositie voor gascentrales, de overcapaciteit in Nederland en de ontwikkeling van capaciteitsmarkten in België, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk zorgen voor grote onzekerheid als het om investeringen in thermisch vermogen gaat. Daarmee is er geen zekerheid of, en op welk moment, de bestaande nog resterende plannen voor nieuw thermisch vermogen zullen worden gerealiseerd.
Het zou kunnen dat de komende jaren meer vermogen definitief wordt stilgelegd of in de mottenballen wordt gezet. Door de toename van duurzaam productievermogen op de Noordwest-Europese energiemarkt neemt de bedrijfstijd van bestaand productievermogen – vooral gasgestookt – af en zorgt voor afname van het rendement van gascentrales.
Veel onzekerheden voor lange termijn voorspelling
Hoewel voor een nog verdere blik in de toekomst, het jaar 2029, slechts een indicatie kan worden geven, blijkt dat er dan mogelijk een beperkt vermogenstekort ontstaat om aan de binnenlandse vraag naar elektriciteit te voldoen.
(klik voor uitvergroting)
Hierbij moet wel worden opgemerkt dat zo ver vooruit kijken een grote mate van onzekerheid met zich meebrengt.
Lees ook op EnergieOverheid.nl
Bespaarbetutteling: nu het energieakkoord niet werkt moeten we het zelf maar doen
Biljoenen aan leningen, investeringen en subsidies naar de fossiele sector
De staat van de Europese interne energiemarkt
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl